بیانات در دیدار رئیس و مسئولان قوه قضائیه

به مناسبت سالروز شهادت آیت‌الله بهشتی و روز قوه‌ی قضائیه(۱)

بسم الله الرّحمن الرّحیم

و الحمدلله ربّ العالمین و الصّلاة و السّلام علی سیّدنا محمّد و آله الطّاهرین سیّما بقیّة الله فی الارضین.

خیلی خوش‌‌آمدید برادران عزیز! بنده لازم میدانم به مناسبت هفته‌ی قوّه‌ی قضائیّه سلام و خداقوّتی عرض بکنم به همه‌ی عناصر فعّال و دلسوزی که در این قوّه‌ی مهم مشغول خدمت هستند، مشغول کار هستند؛ هم شما، هم هزاران نفری که در اینجا تشریف ندارند؛ ما به همه‌ی شما خداقوّتی عرض میکنیم و سلام عرض میکنیم؛ ان‌شاءالله که خدماتتان مورد توجّه پروردگار قرار بگیرد.

حقّ بزرگ شهید بهشتی بر گردن کشور و ملّت
 یک حقّ بزرگی شهید بزرگوارمان، شهید بهشتی بر گردن کشور و ملّت دارند و آن پایه‌گذاری دادگستری اسلامی است.

 

کار، کار آسانی نبود و کار دشواری بود. ایشان یک حرکت جدیدی را برای قوّه‌ی قضائیّه شروع کرده بود که آرام‌آرام حرکت میکرد و کارهایی هم میکرد. همان وقتها شکایتهایی میرسید و بنده خودم با ایشان در میان گذاشتم که آخر مثلاً چه کار میکنید و ایشان این کارها را توضیح داد. واقعاً کارهای بزرگی را ایشان شروع کرده بود و بتدریج بسیاری از این کارها هم به ثمر رسید، به نتیجه رسید.

برخی ویژگی‌های شخصیّتی شهید بهشتی

 ایشان یک عالِم متفکّر بود، نظریّه‌پرداز بود؛ مرحوم آقای بهشتی حقّاً شخصیّت برجسته و ممتازی بود؛ انقلابی بود؛ واقعاً انقلابی بود، پُرتلاش بود؛ ایشان از بن دندان معتقد به مبانی انقلاب بود. حالا گاهی بعضی‌ها به نام بعضی از بزرگان و چهره‌های خوشنام یک چیزهایی را نقل میکنند لکن حقیقت همین است که عرض میکنم: آقای مرحوم شهید بهشتی به معنای واقعی کلمه پایبند به مبانی انقلاب و مبانی امام (رضوان ‌الله ‌علیه) بود؛ و پرهیزکار هم بود؛ آقای بهشتی، مرد مؤمن و متشرّعی بود. خب بنده با ایشان زیاد معاشر بودم؛ خیلی متشرّع بود، خیلی پرهیزکار بود، خیلی در حرکت در جهت دین و مسائل دینی جدّی بود. علاوه بر اینها ایشان از ارکان تدوین قانون اساسی است؛ یعنی حقّ این بزرگوار بایستی شناخته بشود و گزارده بشود ان‌شاءالله.

وقاحت غربی­ها با تریبون دادن به منافقین و ادّعای حقوق بشر

 و منافقین در مثل امروزی -هفتم تیر- جنایت بزرگی کردند در حق ملّت ایران که این شخصیّت برجسته‌ی باعظمتِ ممتاز را با حدود هفتاد نفر شخصیّت‌های دیگر از این کشور گرفتند و این قاتلها، این قاتلهایی که خودشان به این جنایت و به این حرکت فجیع و به این معنا اعتراف کردند -که اعترافاتشان در دسترس است- امروز در همین کشورهای مدّعی حقوق بشر -در فرانسه و کشورهای دیگر اروپا- آزادانه دارند رفت ‌و ‌آمد میکنند، زندگی میکنند و دولتهای اروپایی -دولت فرانسه و دیگران- خجالت نمیکشند که با بودن اینها و با حمایت از اینها و با تریبون دادن به اینها حتّی در مجالس ملّی‌شان، در عین حال ادّعای حقوق بشر میکنند؛ یعنی واقعاً وقاحت این غربی‌ها یک چیز فوق‌العاده و عجیبی است.

حرکت جهادی در قوّه‌ی قضائیّه، عامل اعتماد مردم به دستگاه‌­های جمهوری اسلامی و سرمایه­‌ی بزرگ اجتماعی

 خب، لازم است یک خداقوّتی به جناب آقای رئیسی عرض بکنیم. قوّه‌ی قضائیّه طبعاً در معرض یک تغییر و تبدّلی است.

ایشان در این دو سال و چند ماهی که مسئولیّت قوّه‌ی قضائیّه را داشتند، حقّاً زحمت کشیدند، تلاش کردند، کارهای خوبی انجام گرفت در این قوّه. و حرکت جناب آقای رئیسی در قوّه‌ی قضائیّه مصداق همان چیزی بود که ما همیشه تکرار میکنیم [یعنی] «حرکت جهادی»؛ حرکت جهادی، یعنی جدّی، شبانه‌روزی، پُرتلاش، پُرانگیزه؛ یک حرکت این‌ جوری بود، بحمدالله آثار خوبی هم داشت و مهم‌ترین اثر این حرکت همین بود که امید مردم به قوّه‌ی قضائیّه را زنده کرد، احیا کرد، مردم را به قوّه‌ی قضائیّه خوش‌بین کرد. ما شکایتهای مردم را از دستگاه‌های مختلف دریافت میکنیم؛ در نظرات مردم خیلی تفاوت هست بین [دوره‌ی] قبل از این دو سال و اندی، و بعد از این دو سال و اندی؛ امید و اطمینان به قوّه را زنده کرد؛ این سرمایه‌ی اجتماعی است. این اعتماد مردم به دستگاه‌های فعّال در جمهوری اسلامی یک سرمایه‌ی بزرگ اجتماعی است و هیچ چیزی با این معادل نیست، که بحمدالله این دستاورد را قوّه‌ی قضائیّه داشته.

لزوم استمرار رویکرد تحوّلی در قوّه‌ی قضائیّه

 خب حالا که قوّه در معرض یک تغییر جدیدی است، چند نکته را بنده باید عرض بکنم که ان‌شاءالله در آینده‌ی حرکت قوّه‌ی قضائیّه مورد توجّه قرار بگیرد. اینها عیناً همان چیزهایی است که ایشان الان بیان کردند که من هم اینجا یادداشت کرده‌ام.

در درجه‌ی اوّل، مسئله‌ی رویکرد تحوّلی در قوّه است. البتّه تحوّل به معنای درست کلمه، در یک سال و دو سال و مانند اینها انجام نمیگیرد امّا شروع این حرکت در قوّه‌ی قضائیّه و اتّخاذ این جهت‌گیری و این رویکرد چیز بسیار مهمّی بود؛ این باید ادامه پیدا کند، متوقّف نشود بلکه باید شدّت پیدا کند؛ طبیعت قضیّه [هم] همین است که اگر چنانچه یک حرکتی شروع شد و بخواهیم این حرکت به سرانجام برسد، بایست در اثنای راه، نه فقط نُکس(۲) پیدا نکند بلکه مدام نیرو به آن اضافه بشود و تقویت بشود تا بتواند به آن آخر راه و سرمنزل نهایی برسد.

سند تحوّل قوّه‌ی قضائیّه، سندی متقن و عملیّاتی و ملاک عمل برای ادامه‌ی راه

 به ‌هر حال این کار شروع شد؛ خب سندی(۳) تهیّه شد در قوّه‌ی قضائیّه؛ بعد، این سند مورد تجدیدنظر قرار گرفت و نسخه‌ی دوّمِ ارتقایافته‌‌ی آن سند را ایشان ارائه دادند، دیدیم؛ سند خوب و متقنی است. بعضی اسناد تهیّه میشود در اینجا و آنجا که نمایشی است و کلّی‌گویی‌ است؛ در این سند کلّی‌گویی نیست؛ این سند، سند قوی خوبی است؛ مشخّصاً برای کارهای مختلف مدّت‌دار و زمان‌دار است؛ مبنا و مسیر حرکت را معیّن کرده، که نشان‌دهنده‌ی این است که این سند به معنای واقعی کلمه عملیّاتی است و شعاری و ظاهری نیست. این سند [تحوّل]، سند خوبی است؛ همین سند را ملاک عمل قرار بدهند. البتّه ممکن است در گذشت زمان، به‌روزرسانی این سند هم لازم باشد منتها این به معنای این نباشد که مسیر حرکت دستخوش تغییراتِ پی‌درپی بشود؛ باید مسیر، مسیر روشنِ مستقیمِ مستقرّی باشد.

لزوم رفع موانع عمل به سند تحوّل و تشویق بدنه‌ی قوّه برای عمل به آن

 و یک ملاحظه‌ این است که این سند به اطّلاع همه برسد. گزارشهایی به من رسید که بعضی از افراد مؤثّر در مجموعه‌ی قوّه‌ی قضائیّه این سند را درست نمی‌شناسند؛ باید سند را به اطّلاع همه رساند تا صاحب‌نظران قوّه ببینند، نگاه کنند. اوّلاً همه وظیفه‌ی خودشان را بر طبق سند تحوّل احساس کنند و بفهمند؛ ثانیاً، اگر چنانچه نظری دارند، آن را به مراجع بالاتر منعکس کنند. بنابراین بی‌اطّلاع نمانند.

لزوم برطرف کردن خلأهای مقرّراتی برای اجرای سند تحوّل

 یک مطلب دیگر در ذیل این سند این است که من شنیدم که خلأ مقرّراتی وجود دارد، یعنی قوانینی نیاز است برای اجرای کامل این سند؛ این قوانین را باید تهیّه کنید، و شما [هم] باید تهیّه کنید و نگذارید بماند که فرضاً یک طرحی در مجلس تهیّه بشود؛ نه، قانون را تهیّه کنید، قانون مورد نیاز را آماده کنید و نگذارید این خلأ باقی بماند. و علاوه بر اینها بدنه‌ی قوّه تشویق بشوند برای اجرای این سند؛ به نحوی انواع و اقسام شیوه‌های تشویق را میتوانید پیدا کنید. این یک نکته که مسئله‌ی تحوّل و اجرای کامل و پیگیری کامل سند تحوّل قوّه‌ی قضائیّه است.