مانیفست جمهوری اسلامی برای آینده
رونده «گام دوم انقلاب»
رهبر انقلاب اسلامی در بیانیه‌ی «گام دوم انقلاب» با مرور تجربه‌ی ۴۰ ساله‌ی انقلاب اسلامی اعلام کردند: انقلاب «وارد دوّمین مرحله‌ی خودسازی و جامعه‌پردازی و تمدّن‌سازی شده است». گام دومی که باید در چارچوب «نظریه‌ی نظام انقلابی» و با «تلاش و مجاهدت جوانان ایران اسلامی» به‌سوی تحقق آرمانِ «ایجاد تمدّن نوین اسلامی و آمادگی برای طلوع خورشید ولایت عظمی (ارواحنافداه)» برداشته شود.به همین مناسبت پایگاه اطلاع‌رسانی KHAMENEI.IR طی سلسله یادداشت‌ها و گفتگوهایی در قالب پرونده‌ی «گام دوم انقلاب» به بررسی و تبیین ابعاد مختلف این بیانیه می‌پردازد.
آنچه در ادامه می‌آید یادداشت آقای علیرضا بلیغ دانشجوی دکتری فلسفه‌ی علم و فناوری است که ماجرای پیمودن راه چهل ساله و بیم و امیدها در گام دوم انقلاب را مبتنی بر افق تاریخی پیش‌روی انقلاب اسلامی مورد تحلیل و بررسی قرار داده است.
روایتی از «سرگذشت و سرنوشت یک ملت»هر ملتی برای بودن باید کوشش کند و در مسیر این تلاش نمی‌تواند نسبت به رخدادها بی‌تفاوت باشد؛ زیرا هر امر تازه، خواه متوجه آن باشیم یا نه، ما را تحت تأثیر خویش قرار میدهد و گریزی نیست جز آنکه در قبال آن موضعی بگیریم؛ یعنی تسلیم او شویم، در برابرش بِایستیم و از خود حفاظت کنیم و یا آن را از آنِ خود کنیم.
«گام دوم انقلاب» روایتی است توأمان از «سرگذشت و سرنوشت یک ملت»؛ داستانی از آنچه بر ما رفته و از پس آن رؤیایی که ادامه‌ی این داستان و همچون امکانی برای آینده پیش روی ماست. تبعید، زندان، ترور، جنگ نظامی، تحریم اقتصادی و شبیخون فرهنگی، بار دراماتیک این قصه را بر دوش کشیده‌اند. شاید اگر معیار را تاریخ ایران قرار دهیم، آنچه از کامیابی و ناکامی پشت سر گذاشتیم، همگی جزئی از تجربه‌ی ما باشد. اما در روزگار رویارویی با تجدد و در زمینه و زمانه‌ی وقوع انقلاب، جغرافیای آن روز جهان در دل خویش هیچ تجربه‌ای برای یک انقلاب اسلامی و شیعی نپرورانده تا چراغ راه ما باشد. درست است که حکومت پهلوی تنها حکومت دست‌نشانده‌ی عامل خارجی در ایران بود اما شاید اگر هر فرد، قوم و طایفه‌ی دیگری هم در زمانه‌ی مواجهه‌ی با تجدد، جای خاندان پهلوی بود تبدیل به حکومتی دست‌نشانده می‌شد.
بیانات در دیدار مردم آذربایجان شرقی
به‌مناسبت سالروز قیام بیستونهم بهمن ۱۳۵۶ مردم تبریز (۱)
بسم الله الرّحمن الرّحیم
و الحمدلله ربّ العالمین و الصّلاة و السّلام علی سیّدنا و نبیّنا ابی‌القاسم المصطفیٰ محمّد و علی آله الاطیبین الاطهرین المنتجبین المعصومین المطهّرین سیّما بقیّةالله فی الارضین.
برادران عزیز، خواهران عزیز، علما، شخصیّت‌ها، خانواده‌های محترم شهیدان، جوانان پُرشور و کم‌نظیر تبریز! خیلی خوش‌آمدید. حقیقتاً مردم تبریز، مخصوصاً جوانهای تبریز در کشور نمونه‌اند و کم‌نظیرند. خیلی خرسندم از اینکه بحمدالله امسال هم این توفیق را پیدا کردیم که در یوم‌الله بیستونهم بهمن -که حقیقتاً یوم‌الله است، جزو روزهای خدایی است- شما را در این حسینیّه زیارت کنیم.
و این نکته را من اوّل عرض کنم که این یوم‌الله را مردم تبریز آفریدند. «ایّام‌الله» روزهای جلوه‌ی ویژه‌ی خدای متعال است؛ گاهی نیّت مردم، همّت مردم، اراده‌ی مردم، یک چنین روزی را می‌آفریند. مردم تبریز در سال ۵۶ این روز را در بیستونهم بهمن با همّتشان، با بصیرتشان آفریدند که حالا بعد عرض خواهم کرد. البتّه این اوّلین بار نبود، آخرین بار هم نبود؛ طول تاریخ اخیر ما پُر است از پیشگامی مردم تبریز و آذربایجان در مسائل مهم، در حوادث مهم و سرنوشت‌ساز. در همین دوران انقلاب شما نگاه کنید، در حوادث اوّل انقلاب -شما جوانها یادتان نیست- تبریزی‌ها شقّ‌القمر کردند به معنای واقعی کلمه؛ توطئه‌ای که دشمن در تبریز تدارک دیده بود، به دست خود مردم تبریز به بهترین وجه خنثی شد. همان وقتی که همه نگران بودند که تبریز چه خبر خواهد شد و دشمنان و ضدّانقلاب از اطراف لشکرکشی کرده بودند که بتوانند تبریز را از انقلاب جدا کنند، امام فرمودند -به این مضمون- که نگران نباشید؛ تبریزی‌ها خودشان جواب خواهند داد؛ همین هم شد. در آن روز، بعد در دفاع مقدّس، بعد در حوادث بعد، بعد در سال ۸۸، بعد در نهم دی -که همه‌ی کشور نهم دی [آمدند]، تبریز هشتم دی؛ یک روز جلوتر، زودتر- در همه جا پیشگام بودند الحمدلله. عزیزان من! در این گام دوّم هم پیشگام باشید و ان‌شاءالله خواهید بود.
مردم تبریز به یوم‌الله بیستونهم بهمن افتخار میکنند. ببینید! این نکته است، این خیلی مهم است. یک عدّه‌ای ضعیفند، بیچاره‌اند، منفعلند؛ یک روز هم ممکن است یک حرکت انقلابی کرده باشند [امّا] حالا زیر فشار توطئه‌ی دشمن و البتّه تمایلات دنیایی، از گذشته‌ی خودشان شرمسارند. مردم تبریز مثل اکثر ملّت ایران به گذشته‌ی انقلابیِ خودشان مفتخرند، افتخار میکنند؛ سرشان را بالا میگیرند، میگویند ما بودیم که این حرکت انقلابیِ چهلم را، اربعین‌ها را راه انداختیم؛ راست میگویند. و همین آمدنِ شما به اینجا و این اجتماع عظیم و پُرشور شما بخصوص جوانان عزیز، یکی از محورها و از نشانه‌های این افتخار بزرگ و پُرمعنا است.
خب من یک جمله‌ای راجع به بیستونهم بهمن میخواهم عرض بکنم که حرف اصلی من آن جمله است لکن قبل از آنکه آن را بگوییم، دو نکته را میخواهم تکرار بکنم؛ این فرصتی است برای من.
نکته‌ی اوّل، [اینکه] من در پایان این بیانیّه(۲) از مردم ایران برای راه‌پیمایی بیستودوّم بهمن تشکّر کردم لکن آن تشکّر، بَینی‌وبَین‌‌الله خیلی کمتر و کوچک‌تر از آن چیزی بود که حقّ ملّت ایران است. ملّت ایران در بیستودوّم بهمن امسال، کار بزرگی انجام دادند. من به شما عرض بکنم این حضور پُرحجم مردم در خیابانها را -که [طبق] گزارشی که به من دادند، در همه‌ی کشور یا در صدی نودوهشتِ شهرهای کشور، یا بیشتر، جمعیّت از سالهای قبل بیشتر بود؛ یک جاهایی پنجاه درصد بیشتر بود، یک جاهایی چهل درصد بیشتر بود، یک جاهایی سی درصد بیشتر بود- دشمن میبیند؛ البتّه کتمان میکنند در تبلیغات. در تبلیغات میگویند هزاران نفر آمدند در خیابانهای ایران؛ دیگر نمیگویند میلیون‌ها نفر و در همه‌ی شهرها مجموعاً ده‌ها میلیون آمدند در خیابان؛ دشمن این را نمیگوید امّا میفهمد. و در دنیا همه میدانند، آن کشوری که مردمش این‌جور متّحد وسط میدان باشند، هیچ آسیبی از کِید دشمن نمیشود به او زد؛ این را همه میدانند. یعنی این حضور شما در صحنه‌ی سیاسی کشور و صحنه‌ی انقلابی کشور و یادبود بیستودوّم بهمن سال ۵۷ در همه‌ی کشور، یک حرکت سیاسی و امنیّتی مهمّی بود که به‌وسیله‌ی ملّت ایران انجام گرفت. خدا را باید سپاسگزار بود؛ دلها دست خدا است. اِلَیکَ نُقِلَتِ الاَقدامُ وَ اِلَیکَ ... مُدَّتِ الاَعناق؛(۳) دستها به سوی خدا دراز است، دلها دست خدا است، خدا مردم را آورد؛ از خدا سپاسگزاری میکنیم، از مردم عزیز هم با همه‌ی وجود سپاسگزاری میکنیم. مردم آمدند و همان شعارها را دادند.
آن روز عرض کردم که این شعارِ «مرگ بر آمریکا» به معنای [مرگ بر] ملّت آمریکا نیست. مصداقش را بنده در نوزدهم بهمن معیّن کردم که مراد کیست؛ حالا عرض میکنم که «مرگ بر آمریکا» یعنی مرگ بر سلطه‌گری، مرگ بر تجاوزگری، مرگ بر دست‌درازی به حقوق ملّتها؛ معنایش این است. یک حرکت روشنفکرانه، آگاهانه، انسانی و پُرمعنا و پُرمضمون را مردم با این شعار در همه جای کشور انجام دادند، که واقعاً جای سپاسگزاری است.
یک عدّه‌ای خودشان ضعیفند، خودشان منفعلند، میگویند انقلاب ضعیف شده؛ خودشان ضعیفند، قیاس به نفْس میکنند. خودشان دل باخته‌اند، دلشان را از دست داده‌اند، خیال میکنند این مردم همین‌جور هستند. ضعفهای خودشان را به مردم نسبت میدهند؛ نه، مردم این [کسانی] هستند که شما در خیابانها روز بیستودوّم بهمن مشاهده کردید. خداوند شماها را، ملّت ایران را، مجموعه‌ی پُرهمّتی که این‌جور با بصیرت از انقلاب خود، از نظام خود، از هویّت خود، از کشور خود دفاع میکند، مورد رحمت و لطف خودش قرار بدهد.
نکته‌ی دوّم، راجع به این جوانهای عزیزی است که در راه امنیّت کشور جانشان فدا شد. خب، ظاهر قضیّه این است که بیست سی نفر جوان به شهادت رسیدند. ما که خیلی شهید داده‌ایم امّا این نکته قابل تأمّل است و ما را باید آگاه کند، هشیار کند که امنیّت به چه قیمتی به دست می‌آید. ببینید! اینهایی که از امنیّت موجود کشور در کارشان، کاسبی‌شان، هنرشان، ورزششان، درس خواندنشان، در همه‌کارشان استفاده میکنند، آن‌وقت بعضی از همین استفاده‌کننده‌ها که نمک خوردند، نمکدان را میشکنند! این امنیّتی که ما در آن زندگی میکنیم، به این قیمت به دست می‌آید؛ به قیمت خون جوانان ما و بهترین جوانهای ما. درود خدا بر این جوانهای اصفهانی، درود ملائکه‌ی الهی بر آنها، درود خدا بر مردم شهیدپرور اصفهان که پریروز آن تشییع جنازه‌ی عجیب را برای این جوانها به راه انداختند. مردم اصفهان هم جزو پیشگامان این نهضت و این حرکتند. این خیلی کار مهمّی است.
ما یادمان نرود که امنیّت چه جوری حفظ میشود؛ امنیّت مرزهای ما، امنیّت داخل کشور، امنیّت جادّه‌ها، امنیّت شهرها، امنیّت عجیب این‌همه جمعیّت در روز بیستودوّم بهمن. با این جمعیّت عظیم در بیستودوّم بهمن، این مراسمها با امنیّت به پایان برسد، چیز کوچکی است؟ این چیز کمی است؟ چه کسانی هستند اینهایی که امنیّت را حفظ میکنند برای ما؟ قدرشان را میدانیم؟ آنها را می‌شناسیم؟ درود خدا بر سپاه پاسداران و بقیّه‌ی عناصر حافظ امنیّت؛ بر نیروی انتظامی، بر ارتش و دیگران که این‌جور فداکاری میکنند و جانبازی میکنند. این انقلاب، این عزّت ملّی، این امنیّت، با این جانفشانی‌ها به دست آمده.
امّا در مورد قیام تبریز. نکته‌ی مهم در باب قیام بیستونهم بهمن تبریز -که واقعاً یک قیام بود؛ یک قیام به معنای واقعی کلمه؛ البتّه در یک شهر بود امّا اثر گذاشت بر روی تمامی کشور؛ همه را کشاند وارد میدان کرد و منتهی شد به آن انقلاب عظیم و مردمی- که خدا به آن برکت داد، این است که مردم تبریز توانستند وقت‌شناسی کنند، این یک، و اقدام بهنگام کنند، این دو. این دو عنصر خیلی مهم است. در همه‌ی حوادث شخصی و اجتماعی، این دو عنصر خیلی مهم است که [اگر] وقت را، موقع را بشناسیم، و بعد هم که شناختیم و فهمیدیم که وقت عمل است، آن عمل را بموقع و بهنگام انجام بدهیم، این موفّقیّت پیش خواهد آمد. اگر چنانچه این وقت‌شناسی نباشد، از اقتضای وقت غفلت بشود یا حرکت مقتضی بهنگام انجام نگیرد، آن‌وقت هر حرکتی که انجام بگیرد، بی‌فایده خواهد بود. نمونه‌اش در تاریخ توّابینند؛ توّابین آن جماعتی بودند که بعد از آنکه حادثه‌ی کربلا اتّفاق افتاد و امام حسینِ عزیزِ دل پیغمبر با آن وضع به شهادت رسید و آن‌همه حادثه اتّفاق افتاد، اینها به جوشش آمدند که عجب، ما نشسته‌ایم؟ بلند شدند قیام کردند -عدّه‌ی زیادی هم بودند- رفتند، حکومت هم با اینها مقابل شد، همه‌ی آنها هم کشته شدند، شهید شدند، امّا آیا اثر کار صد نفر از آنها به قدر اثر کار آن غلامِ سیاهی است که در کربلا شهید شد؟ اثر صد نفر از آنها به قدر اثر یک نفر حبیب‌بن‌مظاهری است که در کربلا شهید شد؟ نه، [چون] کار را به وقت خودش انجام ندادند. اگر شماها میخواستید دفاع کنید از امام حسین، از پیغمبر، از حریم ولایت، از حرکت حق در مقابل باطلِ یزیدی، روز عاشورا باید [کاری] میکردید؛ وقت را از دست دادید! این تاریخ است؛ در تاریخ نمونه‌های این‌جوری فراوان داریم.
من فراموش نمیکنم، اوّل انقلاب، امام روز دوازدهم بهمن که وارد تهران شدند، در بهشت زهرا فرمودند که من دولت تشکیل میدهم، وعده دادند که من دولت تشکیل میدهم؛ زمینه هم کاملاً آماده بود. به نظرم روز چهاردهم، پانزدهم بود، امام فرستادند دنبال ماها -چون مسئول فراهم کردن مقدّمات تشکیل دولت، شورای انقلاب بود که ماها بودیم، بنده عضو شورای انقلاب بودم و چند نفر دیگر- رفتیم خدمت ایشان در مدرسه‌ی علوی. ایشان گفتند «آقا! چه شد پس؟ تشکیل دولت چه شد؟» یعنی مقدّمات را چرا فراهم نکردید؟ ببینید، این درست است؛ این وقت‌شناسی و استفاده‌ی از فرصت است. بعد هم همان فردایش یا پس‌فردایش دولت موقّت را معیّن کردند، حکم دادند و آن قضایا به آن شکل ادامه پیدا کرد. این وقت‌شناسی است. مردم تبریز -که خدا به کار شماها که برکت داد، به‌خاطر این وقت‌شناسی بود- فهمیدند الان وقتی است که ضربه را وارد کنند. نظام حاکم با خطایی که کرد، مردم را به جوش و خروش انداخت، قضیّه‌ی قم اتّفاق افتاد، آنجا یک خطای دیگری کرد، عدّه‌ای از مردم قم را به شهادت رساند، زمینه آماده بود؛ این زمینه‌ی آماده چه جوری باید بُروز پیدا کند؟ بهترین مناسبت، چهلم بود. مردم تبریز این را فهمیدند؛ «چهلم»، شد مظهر حرکت و قیام و انقلاب. وقت را شناختند، از وقت هم به بهترین وجهی استفاده کردند؛ لذا خدا برکت داد. این درس است.
ادامه مطلب ...
بسم الله الرّحمن الرّحیم
و الحمدلله ربّ العالمین و الصّلاة و السّلام علی سیّدنا و نبیّنا ابی‌القاسم المصطفیٰ محمّد و علی آله الاطیبین الاطهرین المنتجبین المعصومین المطهّرین سیّما بقیّةالله فی الارضین.
برادران عزیز، خواهران عزیز، علما، شخصیّت‌ها، خانواده‌های محترم شهیدان، جوانان پُرشور و کم‌نظیر تبریز! خیلی خوش‌آمدید. حقیقتاً مردم تبریز، مخصوصاً جوانهای تبریز در کشور نمونه‌اند و کم‌نظیرند. خیلی خرسندم از اینکه بحمدالله امسال هم این توفیق را پیدا کردیم که در یوم‌الله بیستونهم بهمن -که حقیقتاً یوم‌الله است، جزو روزهای خدایی است- شما را در این حسینیّه زیارت کنیم.
و این نکته را من اوّل عرض کنم که این یوم‌الله را مردم تبریز آفریدند. «ایّام‌الله» روزهای جلوه‌ی ویژه‌ی خدای متعال است؛ گاهی نیّت مردم، همّت مردم، اراده‌ی مردم، یک چنین روزی را می‌آفریند. مردم تبریز در سال ۵۶ این روز را در بیستونهم بهمن با همّتشان، با بصیرتشان آفریدند که حالا بعد عرض خواهم کرد. البتّه این اوّلین بار نبود، آخرین بار هم نبود؛ طول تاریخ اخیر ما پُر است از پیشگامی مردم تبریز و آذربایجان در مسائل مهم، در حوادث مهم و سرنوشت‌ساز. در همین دوران انقلاب شما نگاه کنید، در حوادث اوّل انقلاب -شما جوانها یادتان نیست- تبریزی‌ها شقّ‌القمر کردند به معنای واقعی کلمه؛ توطئه‌ای که دشمن در تبریز تدارک دیده بود، به دست خود مردم تبریز به بهترین وجه خنثی شد. همان وقتی که همه نگران بودند که تبریز چه خبر خواهد شد و دشمنان و ضدّانقلاب از اطراف لشکرکشی کرده بودند که بتوانند تبریز را از انقلاب جدا کنند، امام فرمودند -به این مضمون- که نگران نباشید؛ تبریزی‌ها خودشان جواب خواهند داد؛ همین هم شد. در آن روز، بعد در دفاع مقدّس، بعد در حوادث بعد، بعد در سال ۸۸، بعد در نهم دی -که همه‌ی کشور نهم دی [آمدند]، تبریز هشتم دی؛ یک روز جلوتر، زودتر- در همه جا پیشگام بودند الحمدلله. عزیزان من! در این گام دوّم هم پیشگام باشید و ان‌شاءالله خواهید بود.
مردم تبریز به یوم‌الله بیستونهم بهمن افتخار میکنند. ببینید! این نکته است، این خیلی مهم است. یک عدّه‌ای ضعیفند، بیچاره‌اند، منفعلند؛ یک روز هم ممکن است یک حرکت انقلابی کرده باشند [امّا] حالا زیر فشار توطئه‌ی دشمن و البتّه تمایلات دنیایی، از گذشته‌ی خودشان شرمسارند. مردم تبریز مثل اکثر ملّت ایران به گذشته‌ی انقلابیِ خودشان مفتخرند، افتخار میکنند؛ سرشان را بالا میگیرند، میگویند ما بودیم که این حرکت انقلابیِ چهلم را، اربعین‌ها را راه انداختیم؛ راست میگویند. و همین آمدنِ شما به اینجا و این اجتماع عظیم و پُرشور شما بخصوص جوانان عزیز، یکی از محورها و از نشانه‌های این افتخار بزرگ و پُرمعنا است.
خب من یک جمله‌ای راجع به بیستونهم بهمن میخواهم عرض بکنم که حرف اصلی من آن جمله است لکن قبل از آنکه آن را بگوییم، دو نکته را میخواهم تکرار بکنم؛ این فرصتی است برای من.
نکته‌ی اوّل، [اینکه] من در پایان این بیانیّه(۲) از مردم ایران برای راه‌پیمایی بیستودوّم بهمن تشکّر کردم لکن آن تشکّر، بَینی‌وبَین‌‌الله خیلی کمتر و کوچک‌تر از آن چیزی بود که حقّ ملّت ایران است. ملّت ایران در بیستودوّم بهمن امسال، کار بزرگی انجام دادند. من به شما عرض بکنم این حضور پُرحجم مردم در خیابانها را -که [طبق] گزارشی که به من دادند، در همه‌ی کشور یا در صدی نودوهشتِ شهرهای کشور، یا بیشتر، جمعیّت از سالهای قبل بیشتر بود؛ یک جاهایی پنجاه درصد بیشتر بود، یک جاهایی چهل درصد بیشتر بود، یک جاهایی سی درصد بیشتر بود- دشمن میبیند؛ البتّه کتمان میکنند در تبلیغات. در تبلیغات میگویند هزاران نفر آمدند در خیابانهای ایران؛ دیگر نمیگویند میلیون‌ها نفر و در همه‌ی شهرها مجموعاً ده‌ها میلیون آمدند در خیابان؛ دشمن این را نمیگوید امّا میفهمد. و در دنیا همه میدانند، آن کشوری که مردمش این‌جور متّحد وسط میدان باشند، هیچ آسیبی از کِید دشمن نمیشود به او زد؛ این را همه میدانند. یعنی این حضور شما در صحنه‌ی سیاسی کشور و صحنه‌ی انقلابی کشور و یادبود بیستودوّم بهمن سال ۵۷ در همه‌ی کشور، یک حرکت سیاسی و امنیّتی مهمّی بود که به‌وسیله‌ی ملّت ایران انجام گرفت. خدا را باید سپاسگزار بود؛ دلها دست خدا است. اِلَیکَ نُقِلَتِ الاَقدامُ وَ اِلَیکَ ... مُدَّتِ الاَعناق؛(۳) دستها به سوی خدا دراز است، دلها دست خدا است، خدا مردم را آورد؛ از خدا سپاسگزاری میکنیم، از مردم عزیز هم با همه‌ی وجود سپاسگزاری میکنیم. مردم آمدند و همان شعارها را دادند.
آن روز عرض کردم که این شعارِ «مرگ بر آمریکا» به معنای [مرگ بر] ملّت آمریکا نیست. مصداقش را بنده در نوزدهم بهمن معیّن کردم که مراد کیست؛ حالا عرض میکنم که «مرگ بر آمریکا» یعنی مرگ بر سلطه‌گری، مرگ بر تجاوزگری، مرگ بر دست‌درازی به حقوق ملّتها؛ معنایش این است. یک حرکت روشنفکرانه، آگاهانه، انسانی و پُرمعنا و پُرمضمون را مردم با این شعار در همه جای کشور انجام دادند، که واقعاً جای سپاسگزاری است.
یک عدّه‌ای خودشان ضعیفند، خودشان منفعلند، میگویند انقلاب ضعیف شده؛ خودشان ضعیفند، قیاس به نفْس میکنند. خودشان دل باخته‌اند، دلشان را از دست داده‌اند، خیال میکنند این مردم همین‌جور هستند. ضعفهای خودشان را به مردم نسبت میدهند؛ نه، مردم این [کسانی] هستند که شما در خیابانها روز بیستودوّم بهمن مشاهده کردید. خداوند شماها را، ملّت ایران را، مجموعه‌ی پُرهمّتی که این‌جور با بصیرت از انقلاب خود، از نظام خود، از هویّت خود، از کشور خود دفاع میکند، مورد رحمت و لطف خودش قرار بدهد.
نکته‌ی دوّم، راجع به این جوانهای عزیزی است که در راه امنیّت کشور جانشان فدا شد. خب، ظاهر قضیّه این است که بیست سی نفر جوان به شهادت رسیدند. ما که خیلی شهید داده‌ایم امّا این نکته قابل تأمّل است و ما را باید آگاه کند، هشیار کند که امنیّت به چه قیمتی به دست می‌آید. ببینید! اینهایی که از امنیّت موجود کشور در کارشان، کاسبی‌شان، هنرشان، ورزششان، درس خواندنشان، در همه‌کارشان استفاده میکنند، آن‌وقت بعضی از همین استفاده‌کننده‌ها که نمک خوردند، نمکدان را میشکنند! این امنیّتی که ما در آن زندگی میکنیم، به این قیمت به دست می‌آید؛ به قیمت خون جوانان ما و بهترین جوانهای ما. درود خدا بر این جوانهای اصفهانی، درود ملائکه‌ی الهی بر آنها، درود خدا بر مردم شهیدپرور اصفهان که پریروز آن تشییع جنازه‌ی عجیب را برای این جوانها به راه انداختند. مردم اصفهان هم جزو پیشگامان این نهضت و این حرکتند. این خیلی کار مهمّی است.
ما یادمان نرود که امنیّت چه جوری حفظ میشود؛ امنیّت مرزهای ما، امنیّت داخل کشور، امنیّت جادّه‌ها، امنیّت شهرها، امنیّت عجیب این‌همه جمعیّت در روز بیستودوّم بهمن. با این جمعیّت عظیم در بیستودوّم بهمن، این مراسمها با امنیّت به پایان برسد، چیز کوچکی است؟ این چیز کمی است؟ چه کسانی هستند اینهایی که امنیّت را حفظ میکنند برای ما؟ قدرشان را میدانیم؟ آنها را می‌شناسیم؟ درود خدا بر سپاه پاسداران و بقیّه‌ی عناصر حافظ امنیّت؛ بر نیروی انتظامی، بر ارتش و دیگران که این‌جور فداکاری میکنند و جانبازی میکنند. این انقلاب، این عزّت ملّی، این امنیّت، با این جانفشانی‌ها به دست آمده.
امّا در مورد قیام تبریز. نکته‌ی مهم در باب قیام بیستونهم بهمن تبریز -که واقعاً یک قیام بود؛ یک قیام به معنای واقعی کلمه؛ البتّه در یک شهر بود امّا اثر گذاشت بر روی تمامی کشور؛ همه را کشاند وارد میدان کرد و منتهی شد به آن انقلاب عظیم و مردمی- که خدا به آن برکت داد، این است که مردم تبریز توانستند وقت‌شناسی کنند، این یک، و اقدام بهنگام کنند، این دو. این دو عنصر خیلی مهم است. در همه‌ی حوادث شخصی و اجتماعی، این دو عنصر خیلی مهم است که [اگر] وقت را، موقع را بشناسیم، و بعد هم که شناختیم و فهمیدیم که وقت عمل است، آن عمل را بموقع و بهنگام انجام بدهیم، این موفّقیّت پیش خواهد آمد. اگر چنانچه این وقت‌شناسی نباشد، از اقتضای وقت غفلت بشود یا حرکت مقتضی بهنگام انجام نگیرد، آن‌وقت هر حرکتی که انجام بگیرد، بی‌فایده خواهد بود. نمونه‌اش در تاریخ توّابینند؛ توّابین آن جماعتی بودند که بعد از آنکه حادثه‌ی کربلا اتّفاق افتاد و امام حسینِ عزیزِ دل پیغمبر با آن وضع به شهادت رسید و آن‌همه حادثه اتّفاق افتاد، اینها به جوشش آمدند که عجب، ما نشسته‌ایم؟ بلند شدند قیام کردند -عدّه‌ی زیادی هم بودند- رفتند، حکومت هم با اینها مقابل شد، همه‌ی آنها هم کشته شدند، شهید شدند، امّا آیا اثر کار صد نفر از آنها به قدر اثر کار آن غلامِ سیاهی است که در کربلا شهید شد؟ اثر صد نفر از آنها به قدر اثر یک نفر حبیب‌بن‌مظاهری است که در کربلا شهید شد؟ نه، [چون] کار را به وقت خودش انجام ندادند. اگر شماها میخواستید دفاع کنید از امام حسین، از پیغمبر، از حریم ولایت، از حرکت حق در مقابل باطلِ یزیدی، روز عاشورا باید [کاری] میکردید؛ وقت را از دست دادید! این تاریخ است؛ در تاریخ نمونه‌های این‌جوری فراوان داریم.
من فراموش نمیکنم، اوّل انقلاب، امام روز دوازدهم بهمن که وارد تهران شدند، در بهشت زهرا فرمودند که من دولت تشکیل میدهم، وعده دادند که من دولت تشکیل میدهم؛ زمینه هم کاملاً آماده بود. به نظرم روز چهاردهم، پانزدهم بود، امام فرستادند دنبال ماها -چون مسئول فراهم کردن مقدّمات تشکیل دولت، شورای انقلاب بود که ماها بودیم، بنده عضو شورای انقلاب بودم و چند نفر دیگر- رفتیم خدمت ایشان در مدرسه‌ی علوی. ایشان گفتند «آقا! چه شد پس؟ تشکیل دولت چه شد؟» یعنی مقدّمات را چرا فراهم نکردید؟ ببینید، این درست است؛ این وقت‌شناسی و استفاده‌ی از فرصت است. بعد هم همان فردایش یا پس‌فردایش دولت موقّت را معیّن کردند، حکم دادند و آن قضایا به آن شکل ادامه پیدا کرد. این وقت‌شناسی است. مردم تبریز -که خدا به کار شماها که برکت داد، به‌خاطر این وقت‌شناسی بود- فهمیدند الان وقتی است که ضربه را وارد کنند. نظام حاکم با خطایی که کرد، مردم را به جوش و خروش انداخت، قضیّه‌ی قم اتّفاق افتاد، آنجا یک خطای دیگری کرد، عدّه‌ای از مردم قم را به شهادت رساند، زمینه آماده بود؛ این زمینه‌ی آماده چه جوری باید بُروز پیدا کند؟ بهترین مناسبت، چهلم بود. مردم تبریز این را فهمیدند؛ «چهلم»، شد مظهر حرکت و قیام و انقلاب. وقت را شناختند، از وقت هم به بهترین وجهی استفاده کردند؛ لذا خدا برکت داد. این درس است.
مضمون مرکزی بیانیه؛ نظام سازی انقلابی
پرونده «گام دوم انقلاب»
رهبر انقلاب اسلامی در بیانیه‌ی «گام دوم انقلاب» با مرور تجربه‌ی ۴۰ ساله‌ی انقلاب اسلامی اعلام کردند: انقلاب «وارد دوّمین مرحله‌ی خودسازی و جامعه‌پردازی و تمدّن‌سازی شده است». گام دومی که باید در چارچوب «نظریه‌ی نظام انقلابی» و با «تلاش و مجاهدت جوانان ایران اسلامی» به‌سوی تحقق آرمانِ «ایجاد تمدّن نوین اسلامی و آمادگی برای طلوع خورشید ولایت عظمی (ارواحنافداه)» برداشته شود.به همین مناسبت پایگاه اطلاع‌رسانی KHAMENEI.IR طی سلسله یادداشت‌ها و گفتگوهایی در قالب پرونده‌ی «گام دوم انقلاب» به بررسی و تبیین ابعاد مختلف این بیانیه می‌پردازد. در ادامه‌ی سلسله مطالب این پرونده، آقای مهدی محمدی روزنامه‌نگار و تحلیلگر مسائل سیاسی در یادداشتی به تحلیل و تفسیر بیانیه از بُعد «نظام‌سازی انقلابی» پرداخته است.
در مورد بیانیه گام دوم انقلاب و تحلیل ابعاد و محتوای آن لازم می دانم تا به چند نکته اشاره کنم:
۱. اساس نقشه‌ی راهنکتهی اول که بایستی به آن توجه داشت این است که ایشان فرمودند گام دوم انقلاب را بدون داشتن نقشه‌ی راه نمی‌توان طی کرد و نقشه‌ی راه بایستی با توجه به یک‌سری موارد تنظیم شود. اول از همه، تجربه‌ی گذشته است که ایشان نیز در پیام‌شان به نقاط قوت و ضعف این تجربه اشاره کردند و تصریح نمودند که نقاط قوت بیشتر از نقاط ضعف است و البته باید بدانیم که نقاط ضعف نیز وجود دارد و اینطور نیست که تجربه ما از نقاط ضعف خالی بوده است.
۲. توجه به برنامه‌ی دشمننکتهی دومی که در مورد این پیام باید درنظر داشته باشیم برنامه و طراحی دشمن است. اساسا یکی از ویژگی‌های مهم این بیانات این است که در جای‌جای آن ردپای ضرورت فهم نقشه‌ی دشمن وجود دارد. این مورد نشان‌دهنده‌ی این است‌که غفلت از دشمن یک استراتژی برای دشمن است. یعنی تولید غفلت برای مردم، نخبگان و مسئولین در نظام جمهوری اسلامی یک استراتژی است‌که رهبر انقلاب در سطرهای این پیام مکرر به آن اشاره داشته‌اند.
۳. آرمان‌های غیرقابل انقلابنکتهی سوم که نقشه‌ی راه گام دوم انقلاب اسلامی بایستی بر اساس آن تنظیم شود؛ اهداف و آرمان‌ها، مبانی و اصولی است‌که حضرت امام(ره) برای این انقلاب تعیین کردند و رهبر معظم انقلاب می‌فرمایند این موارد غیرقابل تغییر است و بقای جمهوری اسلامی در گرو تحقق هر چه دقیق‌تر این آرمان‌هاست. ماندن بدون اصول برای ما ارزشی ندارد و این مسئله یکی از مضامین اصلی پیام ایشان است.
۴. جوان، بازیگر اصلی گام دومنکتهی چهارمی که نقشه‌ی راه گام دوم بایستی بر اساس آن تنظیم شود، بازیگران این گام مهم هستند که در کلام و نظر ایشان جوانان هستند. اگرچه این پیام مملوء از امید برای حرکت در گام دوم است اما گام سختی است و دشواری‌های زیادی بر سر راه ما قرار خواهد گرفت و چه بسا از گام اول دشوارتر، پرسنگلاخ تر و مستلزم وقت، انرژی، استحکام، ایمان، اعتقاد و انگیزه بیشتری باشد لذاست که جوانان را کاندید کردند و این مورد نشان‌دهنده‌ی چند مسئله است. اولاً ایشان اعتقاد دارند که جوانان قادر به کشیدن این بار هستند و برخلاف تصور عده‌ای که حتی در رفتارشان نیز آشکار است تا حدی می‌توان به نسل جوان اعتماد کرد، آقا این نظر را ندارند. از نظر من بیانات ایشان نشان‌دهنده‌ی باور عمیق نسل جوان است وگرنه چنین ریسکی بر سر نسلی که هنوز در مورد ارزش‌ها و آرمان‌هایش بحث وجود دارد، توجیهی ندارد. بنابراین نظر ایشان قطعا مبتنی بر ایمان به این نسل است.
۵. کارآمدی جواناننکتهی پنجم که سبب میشود حضرت آقا به جوانان اعتماد داشته باشند این است که در صحنه‌های حساس فعلی که انقلاب اسلامی درگیر آن است چه در صحنه‌ی جنگ نرم و مبارزه‌ی فکری که دشمن ایجاد کرده است و هم در صحنه های سخت و نیمه سخت هر جا جوانان ابتکار عمل داشتند، کارآمد عمل کرده‌اند چه در حوزه‌های علمی، مجازی، مدافعان حرم و... بنابراین ایشان نسل جوان را کارآمد میدانند. تجربه‌های فعلی نشان‌دهنده‌ی این است‌که اگر بار بر دوش این نسل بگذاریم و مجال و امکان کافی در اختیار این نسل قرار دهیم، اهلیت و توانمندی لازم برای به دوش کشیدن این بار را دارند.
رهبر انقلاب جوانان را بزرگ‌ترین دستاورد جمهوری اسلامی میدانند. در پیام‌شان فرموده‌اند که جوانان بزرگ‌ترین ثروت و دارایی انقلاب هستند. این مسئله‌ی مهمی است‌که از نظر ایشان جوانان صرفا افرادی نیستند که بایستی بار آینده را بر دوش آنان قرار داد بلکه ایشان مهم‌ترین موفقیت، اصلی‌ترین و شیرین‌ترین میوه‌ی انقلاب هستند. جوانان بزرگ‌ترین دستاورد ما از گذشته هستند که می‌خواهیم بزرگ‌ترین بار از آینده را به عهده‌ی ایشان بگذاریم. رهبر انقلاب درک و تحلیل خاصی از نحوه‌ی عمل انقلاب اسلامی و دستاوردهای انقلاب در چهل سال گذشته دارند و نگاه‌شان نگاه عمیق‌تری است و مبتنی بر سرمایه‌ی انسانی است تا نگاه سخت‌افزارانه‌ای که از طریق شمردن میزان توسعه‌ی سخت‌افزارها سعی دارد برای انقلاب اسلامی در حقیقت کارنامه‌ای دست و پا کند.
اما گذشته ی از این نکاتی که عرض شد میخواهم روی چند فقره‌ی اصلی پیام هم تاکید کنم:
نظام‌سازی انقلابیمضمون مرکزی این پیام مفهوم نظام‌سازی انقلابی است. رهبر انقلاب از تئوری نظام انقلاب اسلامی به عنوان تئوری اصلی گام دوم انقلاب صحبت کردند که مستلزم نظریه‌پردازی‌های جدی است و این تئوری ریشه دارد. تاکید امروز ایشان بر انقلابی ماندن است دقیقا در زمانی‌که دشمن تاکید انقلابی زدایی در ایران دارد. این بقا زمانی ارزش دارد که انقلابی باشیم. ایشان می‌فرمایند این نظام زمانی درست عمل کرده که اصول، ارزش‌ها و آرمان‌های انقلاب حفظ شود و این بدین معناست که اگر این نظام دچار سکون و مخافظه کاری شود و از ارزش‌های انقلابی دور شود و دشمن موفق شود این نظام را انقلاب زدایی و سکولار کند، از ماهیت اصلی تهی شده است و نظام جمهوری اسلامی اگر غیر انقلابی باشد اساسا نظام جمهوری اسلامی نخواهد بود. این موضوع بسیار قابل توجهی است که بایستی در خصوص ابعاد آن صحبت کنیم ضمن اینکه ظاهرا مفهوم نظام انقلابی مفهومی پارادوکسیکال است؛ یعنی از طرفی دربرگیرنده‌ی مفهوم نظام است که یعنی شما با یک سیستم باثبات مواجهید و از طرفی مفهوم انقلاب در کنار آن قرار دارد که به معنای تحول دائمی، مستمر و برخورد انقلابی با پدیده‌هایی‌که پیش روی این نظام است. اما این نگاه ظاهری است و در نگاهی واقعی در حقیقت پارادوکسی وجود ندارد؛ همان‌طور که در مفاهیمی مثل مردم‌سالاری دینی و جمهوری اسلامی پارادوکسی نیست. نوع نگاه به این مفاهیم بایستی تغییر کند تا این مفاهیم بتوانند در کنار هم قرار گیرند و یک هم‌زیستی کارآمد و از لحاظ نظری فاقد تناقض و همگن و بلکه یک مفهوم پیشرو خلق کند.
افتخار به دستاوردهای منطقهاینکتهی دیگر این است‌که حضرت آقا در مورد سیاست نظام در مورد مسئله‌ی منطقه‌ای که اکنون نقطه‌ی اصلی فشار دشمن است و تعیین تکلیف بسیار مهمی کردند. برای اولین بار می‌شنویم که ایشان تاکید دارند ما در مرزهای سرزمین‌مان ایستاده‌ایم و در درون سرزمین‌های اشغالی نیز به مقاومت کمک میکنیم و این سخنان بزرگی است و نشان‌دهنده‌ی این است‌که نظام جمهوری اسلامی دستاوردهای منطقه‌ای را سر دست گرفته و به آن افتخار میکند و به دشمن اعلام میکند با هر میزان از فشار از هیچ‌کدام این دستاوردها عقب‌نشینی نخواهد کرد. بلکه برعکس تهدیدات دشمن را تبدیل به فرصتی برای توسعه‌ی این دستاوردها خواهد کرد. هم‌زمان با اجلاس ورشو و تلاش قابل‌توجه آمریکایی‌ها برای اینکه در این حوزه به نظام فشار بیاورند در واقع گمان میکنم که بیانات حضرت آقا پیامی محکم برای دشمنان نظام است. حتی اگر دشمنان به روی خود نیاورند اما در پس پرده به این بخش از بیانات ایشان توجه ویژه دارند.
آنچه که در پیام نیستنکتهی آخر اینکه این پیام چیزی کم دارد. رهبر انقلاب راجع به نقش خود و ولایت فقیه در پیموده شدن گام اول انقلاب و وصول دستاوردهای درخشان حرفی به میان نیاورده‌اند. البته شأن ایشان و مقتضای پیام این نبوده است اما قطعا وظیفه‌ی دوست‌داران انقلاب و کسانی‌که خود را سرباز رهبری میدانند است‌که در خصوص این جنبه از موضوع نیز صحبت کنند. بدون ولایت فقیه و رهبری تیزهوشانه، مدبرانه و مومنانه‌ای‌که از ناحیه‌ی امام(ره) و بعد از ایشان، حضرت آقا بر این جامعه اعمال شد، پیمودن مسیر انقلاب و دستیابی به این دستاوردها میسر نبود و همین‌طور تمامی این دشمنان ناکام نمی‌ماندند و این موضوع سطری نانوشته در این پیام است‌که گمان میکنم ایشان این مورد را بر عهده‌ی دیگران گذاشته‌اند تا این بخش را تکمیل کنند.
چرا بیانیه گام دوم انقلاب مهم است؟
رهبر انقلاب اسلامی در بیانیه‌ی «گام دوم انقلاب» با مرور تجربه‌ی ۴۰ ساله‌ی انقلاب اسلامی اعلام کردند: انقلاب «وارد دوّمین مرحله‌ی خودسازی و جامعه‌پردازی و تمدّن‌سازی شده است». گام دومی که باید در چارچوب «نظریه‌ی نظام انقلابی» و با «تلاش و مجاهدت جوانان ایران اسلامی» به‌سوی تحقق آرمانِ «ایجاد تمدّن نوین اسلامی و آمادگی برای طلوع خورشید ولایت عظمی (ارواحنافداه)» برداشته شود.
به همین مناسبت پایگاه اطلاع‌رسانی KHAMENEI.IR طی سلسله یادداشت‌ها و گفتگوهایی در قالب پرونده‌ی «گام دوم انقلاب» به بررسی و تبیین ابعاد مختلف این بیانیه می‌پردازد. در ادامه سلسله مطالب این پرونده، آقایمهدی فضائلی تحلیلگر مسائل سیاسی به چرایی اهمیت بیانیه رهبر انقلاب اسلامی پرداخته است.
بیانیه‌ی تفصیلی رهبر حکیم انقلاب اسلامی به مناسبت چهلمین سالگرد پیروزی انقلاب و آغاز «فرایند بزرگ و جهانی چهل سال دوم» به جهات متعددی بیانیه‌ای بسیار مهم و راهبردی است.
۱. این بیانیه مهم است به‌دلیل صادرکننده و امضای زیر آن! صادرکننده‌ی این بیانیه شخصیتی است با ویژگی‌های حقیقی ممتاز و جایگاه حقوقی رفیع. شخصیتی که رنگ انگشترش خبرساز است و نخ‌های قبای ایشان یا تصویر راه رفتن ایشان در یک روز برفی برای تدریس، سوژه‌ای جذاب برای رسانه‌ها و میلیون‌ها کاربر فضای مجازی میشود، بیانیه‌ی حدوداً شش هزار کلمه‌ای چنین شخصیتی که تک‌تک واژگانش با عنایت انتخاب شده‌اند حتماً مهم و نیازمند تعمق و شایسته‌ی تدبر در آن است.
۲. این بیانیه مهم است به‌دلیل مقطع صدور آن یعنی چهلمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی و آغاز دهه‌ی پنجم و چهل سال دوم انقلاب. فراموش نکنیم که سردمداران شیطان بزرگ در خفا و علن وعده‌ی پایان انقلاب تا قبل از این ایام را داده بودند.
۳. این بیانیه همچنین مهم است به‌دلیل مخاطب اصلی آن یعنی جوانان؛ جمعیتی انبوه، تحصیل‌کرده، پُرانرژی و آینده‌ساز؛ حدود ۳۵ میلیون نفر (اگر فقط جوانان ایرانی را مخاطب این بیانیه بدانیم) که هر کدامشان می‌توانند موتور محرکه و پیشران حرکت و اقدامی مهم و سازنده برای کشور باشند.
۴. و این بیانیه همچنین مهم است به‌دلیل محتوا و مضامین راهبردی آن که سخن اصلی همین‌جاست! در این بیانیه که می‌توان آن را منشور انقلاب اسلامی در نقطه‌ی عطف چهل‌سالگی ارزیابی کرد، محورها، فرازها و نکته‌های پُرمغز موج می‌زند و با تعمق و ژرف‌اندیشی در آن، این حقیقت روشن‌تر میشود. بدیهی است که اینجا مجال مناسبی برای پرداختن و حتی مرور همه‌ی آنها نیست، لذا فقط به برخی سرفصل‌ها و فرازهای این منشور که خود گویای اهمیت آن است بسنده میکنم:
ورود انقلاب اسلامی به دومین مرحله‌ی خودسازی، جامعه‌پردازی و تمدن‌سازی
نسل جدیدی که وارد فرایند بزرگ و جهانی چهل سال دوم میشود
انقلاب اسلامی؛ آغاز عصر جدید در جهان
نزدیک شدن راست مدرنیته به احتضار خود
شعارهای جهانی، فطری و همیشه‌زنده‌ی انقلاب اسلامی
نظام‌سازی انقلاب اسلامی با دفاع ابدی از نظریه‌ی نظام انقلابی
متحجر نبودن انقلاب و درعین‌حال پایبندی شدید به اصول خود
قدرتمند اما مهربان، باگذشت و حتی مظلوم بودن انقلاب و پرهیز از افراط و چپ‌روی
صراحت و شجاعت در برابر زورگویان و گردنکشان و دفاع از مظلومان و مستضعفان
سه‌قطبی شدن جهان با وقوع انقلاب اسلامی و دوقطبی بودن کنونی جهان یعنی اسلام و استکبار
برکات بزرگ انقلاب اسلامی: از ثبات و امنیت و حفظ تمامیت ارضی ایران تا به اوج رساندن مشارکت مردمی و ارتقاء شگفت‌آور بینش سیاسی آحاد مردم و از سنگین کردن کفه‌ی عدالت در تقسیم امکانات کشور تا پیشرفت‌ها در عرصه‌ی علم و فناوری و افزایش معنویت و اخلاق
سرفصل‌ها و توصیه‌های اساسی برای گام دوم انقلاب: از امید و نگاه خوش‌بینانه به آینده به‌عنوان کلید اساسی همه‌ی قفل‌ها تا دست یافتن به قله‌ی دانش، و از معنویت و اخلاق تا اقتصاد و عدالت و مبارزه با فساد و استقلال و آزادی و عزت ملی و مرزبندی با دشمن و در پایان لزوم مقابله‌ی جهادی هوشمندانه با سبک زندگی غربی
بیانیه یا منشور گام دوم انقلاب اسلامی در عین انقلابی بودن، بسیار عالمانه و منصفانه به نگارش درآمده و ضمن دفاع کامل از راه پیموده‌شده، کاستی‌ها و فاصله‌ی طولانی تا بایسته‌ها و آمادگی برای تصحیح خطاها در آن پذیرفته شده است.
ادبیات سلیس، جامعیت، عالمانه و منصفانه بودن این بیانیه در عین انقلابی و تهاجمی بودن را می‌توان از ویژگی‌های این بیانیه برشمرد که بخشی از عصبانیت دشمن، عناصر بیگانه و ضد انقلابیون رسوای خارج‌نشین را باید در همین ویژگی‌ها جستجو کرد. رهبر حکیم انقلاب اسلامی در این بیانیه نه‌تنها خط القای یأس و ترس دشمن را فروپاشیده‌اند بلکه امواج واقعی امید را در ملت ایران و خصوصاً جوانان جاری کرده‌اند.
و سخن پایانی اینکه باید به‌شدت مراقبت کرد تا این بیانیه به «سندی بالادستی» به این معنی که تمجید و تجلیل بشود اما به‌کار بسته نشود، تبدیل نشود و اتفاقاً «سندی دم‌دستی» یعنی منشوری کاملاً عملیاتی و اجرایی باشد.
بیانیه‌ی تفصیلی رهبر حکیم انقلاب اسلامی به مناسبت چهلمین سالگرد پیروزی انقلاب و آغاز «فرایند بزرگ و جهانی چهل سال دوم» به جهات متعددی بیانیه‌ای بسیار مهم و راهبردی است. ۱. این بیانیه مهم است به‌دلیل صادرکننده و امضای زیر آن! صادرکننده‌ی این بیانیه شخصیتی است با ویژگی‌های حقیقی ممتاز و جایگاه حقوقی رفیع. شخصیتی که رنگ انگشترش خبرساز است و نخ‌های قبای ایشان یا تصویر راه رفتن ایشان در یک روز برفی برای تدریس، سوژه‌ای جذاب برای رسانه‌ها و میلیون‌ها کاربر فضای مجازی میشود، بیانیه‌ی حدوداً شش هزار کلمه‌ای چنین شخصیتی که تک‌تک واژگانش با عنایت انتخاب شده‌اند حتماً مهم و نیازمند تعمق و شایسته‌ی تدبر در آن است. ۲. این بیانیه مهم است به‌دلیل مقطع صدور آن یعنی چهلمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی و آغاز دهه‌ی پنجم و چهل سال دوم انقلاب. فراموش نکنیم که سردمداران شیطان بزرگ در خفا و علن وعده‌ی پایان انقلاب تا قبل از این ایام را داده بودند. ۳. این بیانیه همچنین مهم است به‌دلیل مخاطب اصلی آن یعنی جوانان؛ جمعیتی انبوه، تحصیل‌کرده، پُرانرژی و آینده‌ساز؛ حدود ۳۵ میلیون نفر (اگر فقط جوانان ایرانی را مخاطب این بیانیه بدانیم) که هر کدامشان می‌توانند موتور محرکه و پیشران حرکت و اقدامی مهم و سازنده برای کشور باشند. ۴. و این بیانیه همچنین مهم است به‌دلیل محتوا و مضامین راهبردی آن که سخن اصلی همین‌جاست! در این بیانیه که می‌توان آن را منشور انقلاب اسلامی در نقطه‌ی عطف چهل‌سالگی ارزیابی کرد، محورها، فرازها و نکته‌های پُرمغز موج می‌زند و با تعمق و ژرف‌اندیشی در آن، این حقیقت روشن‌تر میشود. بدیهی است که اینجا مجال مناسبی برای پرداختن و حتی مرور همه‌ی آنها نیست، لذا فقط به برخی سرفصل‌ها و فرازهای این منشور که خود گویای اهمیت آن است بسنده میکنم: ورود انقلاب اسلامی به دومین مرحله‌ی خودسازی، جامعه‌پردازی و تمدن‌سازی نسل جدیدی که وارد فرایند بزرگ و جهانی چهل سال دوم میشود انقلاب اسلامی؛ آغاز عصر جدید در جهان نزدیک شدن راست مدرنیته به احتضار خود شعارهای جهانی، فطری و همیشه‌زنده‌ی انقلاب اسلامی نظام‌سازی انقلاب اسلامی با دفاع ابدی از نظریه‌ی نظام انقلابی متحجر نبودن انقلاب و درعین‌حال پایبندی شدید به اصول خود قدرتمند اما مهربان، باگذشت و حتی مظلوم بودن انقلاب و پرهیز از افراط و چپ‌روی صراحت و شجاعت در برابر زورگویان و گردنکشان و دفاع از مظلومان و مستضعفان سه‌قطبی شدن جهان با وقوع انقلاب اسلامی و دوقطبی بودن کنونی جهان یعنی اسلام و استکبار برکات بزرگ انقلاب اسلامی: از ثبات و امنیت و حفظ تمامیت ارضی ایران تا به اوج رساندن مشارکت مردمی و ارتقاء شگفت‌آور بینش سیاسی آحاد مردم و از سنگین کردن کفه‌ی عدالت در تقسیم امکانات کشور تا پیشرفت‌ها در عرصه‌ی علم و فناوری و افزایش معنویت و اخلاق سرفصل‌ها و توصیه‌های اساسی برای گام دوم انقلاب: از امید و نگاه خوش‌بینانه به آینده به‌عنوان کلید اساسی همه‌ی قفل‌ها تا دست یافتن به قله‌ی دانش، و از معنویت و اخلاق تا اقتصاد و عدالت و مبارزه با فساد و استقلال و آزادی و عزت ملی و مرزبندی با دشمن و در پایان لزوم مقابله‌ی جهادی هوشمندانه با سبک زندگی غربیبیانیه یا منشور گام دوم انقلاب اسلامی در عین انقلابی بودن، بسیار عالمانه و منصفانه به نگارش درآمده و ضمن دفاع کامل از راه پیموده‌شده، کاستی‌ها و فاصله‌ی طولانی تا بایسته‌ها و آمادگی برای تصحیح خطاها در آن پذیرفته شده است.
ادبیات سلیس، جامعیت، عالمانه و منصفانه بودن این بیانیه در عین انقلابی و تهاجمی بودن را می‌توان از ویژگی‌های این بیانیه برشمرد که بخشی از عصبانیت دشمن، عناصر بیگانه و ضد انقلابیون رسوای خارج‌نشین را باید در همین ویژگی‌ها جستجو کرد. رهبر حکیم انقلاب اسلامی در این بیانیه نه‌تنها خط القای یأس و ترس دشمن را فروپاشیده‌اند بلکه امواج واقعی امید را در ملت ایران و خصوصاً جوانان جاری کرده‌اند.
و سخن پایانی اینکه باید به‌شدت مراقبت کرد تا این بیانیه به «سندی بالادستی» به این معنی که تمجید و تجلیل بشود اما به‌کار بسته نشود، تبدیل نشود و اتفاقاً «سندی دم‌دستی» یعنی منشوری کاملاً عملیاتی و اجرایی باشد.